Nogal een stevige uitspraak. Toch zijn wij er van overtuigd dat we anno 2022 meer moeten investeren in veiligheid. Denk maar eens aan het nijpende personeelstekort in veel branches. Hoe houden we dan onze medewerkers binnenboord? Dat is schijnbaar moeilijk, want we horen over meer langdurig ziekteverzuim door medewerkers als gevolg van een burn-out. Grote vraag of we als bedrijf daar zelf mede debet aan zijn. Natuurlijk hebben de meeste medewerkers nu ook te maken met privé stress. Door de oplopende inflatie en de hoge energiekosten. Velen kunnen het huishoudboekje niet meer rond krijgen. En daarnaast worden ze op hun werk geconfronteerd met een hoge werkdruk, omdat er een tekort aan personeel is. Of ze werken in een branche waar sprake is van bedrijfsstress, door de zeer hoge energiekosten…
Bedrijfsstress
Maar ja, als werkgever word je misschien ook geconfronteerd met bedrijfsstress. Door de hoge materiaalprijzen en de slechte verkrijgbaarheid van onderdelen en componenten. Wat weer zorgt voor leveringsproblemen. Of de hoge energiekosten, waardoor je de productie moeten afschalen. Of waardoor het voortbestaan van het bedrijf in het geding komt. Misschien moet je zelfs kiezen voor bedrijfsbeëindiging. Anderen hebben misschien wel te maken met een economische groei, maar hebben dagelijks een tekort aan personeel. Bedrijfsstress die bij de medewerkers nog meer werkdruk geeft of stress, door de onzekerheid over hun baan.
De cijfers
Even wat cijfers. 34% van de Nederlandse werknemers geeft werkdruk of stress aan als reden voor hun verzuim. 1,2 miljoen werknemers (16%) in Nederland hebben last van burn-out klachten. 37% van de werknemers vindt dat er maatregelen nodig zijn tegen werkstress. Verzuimkosten die in de ettelijke miljarden lopen (gebaseerd op de cijfers van TNO).
Wat moeten we doen?
Wat kunnen we er als werkgevers aan doen? Sommige werkgevers geven een extra toelage (i.v.m. de hoge levenskosten) aan hun medewerkers. Dit is jammer genoeg weer extra belast. Dus netto blijft er minder voor de werknemer over, dan dat het de werkgever kost. Of bedrijven geven een warmtepakket, bestaande uit wollen sokken en plaids. Om op die manier naast hun medewerkers te staan. Hele mooie en goede initiatieven. Maar is dat voldoende?
Als werkgever zijn we volgens de Arbeidsomstandighedenwet verantwoordelijk voor de veiligheid van onze werknemers. Daar valt ook de psychosociale veiligheid (artikel 3 lid 2) onder. Hieronder wordt verstaan de werkdruk, ongewenst gedrag, (seksuele) intimidatie en pesten. Ook hier zijn de cijfers niet al te rooskleurig. 30% van de werkende vrouwen en 5% van de mannen heeft weleens te maken gehad met aanranding of een andere vorm van seksuele intimidatie op de werkvloer. Een kwart van alle werkenden (26%) heeft weleens te maken met treiteren, roddelen, uitlachen of ander vervelend gedrag op het werk. Dit valt allemaal onder de kopjes intimidatie en pesten.
Meer werkdruk kan zomaar resulteren in onveiliger werken. Onveiliger werken kan weer resulteren in een bedrijfsongeval. Met alle gevolgen van dien. Mensen gaan door de werkdruk ‘foutjes’ maken. Veiligheid komt op een tweede plan te staan. Een burn-out (langdurig ziekteverzuim) van een medewerkers zal waarschijnlijk weer resulteren in een nog hogere werkdruk voor de resterende werknemers. Op die manier raken we zomaar in een vicieuze cirkel. Hoe doorbreken we deze?
Investeren in veiligheid!
Door ook nu te investeren in de veiligheid op de werkvloer. Dit betekent concreet: investeren in veilige machines en veilige arbeidsomstandigheden. Veel bedrijven hebben dit in het verleden al gedaan. Toch zijn er ook bedrijven die daar nog veel en veel meer aandacht aan moeten geven. Investeren in het veiligheidsbewustzijn en -besef van de medewerkers kan daarbij helpen. Dit kan door het onderwerp veiligheid meer op de agenda te plaatsen en de werknemers meer bij het onderwerp te betrekken.
Voor veel werknemers geldt dat veiligheid nog niet hun ‘ding’ is. “Veiligheid is toch de verantwoording van de werkgever, de veiligheidskundige of preventiemedewerker? Want dat is toch hun werk?!” Dat zij zelf een grote rol spelen in hun eigen veiligheid, is voor de meeste medewerkers anno 2022 nog steeds geen feit. Hoe kunnen we binnen het bedrijf een cultuur scheppen waarbij iedereen zich op zijn of haar positie ook riskleader vindt. Op de site van de Nederlandse Arbeidsinspectie vinden we “Tien tips ter verbetering van de arbeidsveiligheid op de werkvloer”. Ik sta volledig achter deze aanpak van het verbeteren van de veiligheid, door iedereen er meer bij te betrekken.
De kosten
Veel werkgevers realiseren zich niet dat de totale kosten van verzuim hoger zijn, dan regelmatig te investeren in de veiligheid. Door middel van trainingen, workshops of tool box meetings. Wij geloven dat deze investering (qua tijd én geld) zich op de langere termijn terug zal betalen. In een vermindering van de arbeidsongevallen c.q. de kosten daarvan. De kosten van het regelmatig op de agenda zetten van veiligheid zal uiteindelijk minder zijn, dan de kosten van een arbeidsongeval (met het daarbij behorende verzuim). Hierbij spreken we nog niet eens over de eventuele boetes die door de Nederlandse Arbeidsinspectie opgelegd kunnen worden en de rompslomp die we daarbij zullen hebben.
Natuurlijk zullen de arbeidsongevallen nooit tot het verleden gaan behoren. ‘Zero’ bedrijfsongevallen is volgens ons een prachtig streven, maar een utopie. Want we werken allemaal met mensen. Mensen kunnen allemaal weleens een moment van onachtzaamheid of onopmerkzaamheid hebben. Wel kunnen we werken aan het veiligheidsbewustzijn en -besef. Dat zal een positief effect hebben. Niet meer vertrouwen op een éénmalige veiligheidstraining, maar regelmatig investeren in de veiligheid. Vooral ook door in gesprek te gaan met de werknemers. Want wij geloven in de kracht van herhaling!